Wytyczne dotyczące Wielkiego Tygodnia i Triduum Paschalnego

Na mocy dekretu Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z dnia 25 marca 2020 oraz noty Penitencjarii Apostolskiej o Sakramencie Pojednania w aktualnej sytuacji pandemii z dnia 20 marca 2020 i dekretu tejże Penitencjarii dotyczącego specjalnych odpustów w sytuacji pandemii z dnia 20 marca 2020, Arcybiskup Metropolita Warszawski kard. Kazimierz Nycz kieruje do kapłanów Archidiecezji Warszawskiej następujące wytyczne na czas Wielkiego Tygodnia i Triduum Paschalnego:

I. INFORMACJE I ZASADY OGÓLNE

1. Zgodnie z zasadami wprowadzonymi przez władze świeckie na czas stanu epidemii, we Mszy św. i nabożeństwach może uczestniczyć maksymalnie pięć osób oraz celebrans i posługujący (w minimalnej liczbie).
2. Pomimo tego, że w czasie Triduum Paschalnego wszystkie uroczystości w parafiach będą odbywały się przy bardzo ograniczonym udziale wiernych albo bez ich udziału, należy poinformować parafian dostępnymi środkami przekazu o godzinach Mszy św. i nabożeństw i w miarę możliwości zapewnić transmisję internetową, zapraszając do duchowego współuczestniczenia w Liturgii Męki, Śmierci i Zmartwychwstania Chrystusa.
3. Poza godzinami sprawowania liturgii, kościoły mają być otwarte, umożliwiając wiernym modlitwę i przystąpienie do sakramentu pokuty.
4. Msza św. Wieczerzy Pańskiej, Liturgia Męki Pańskiej oraz Wigilia Paschalna sprawowane w Archikatedrze Warszawskiej będą transmitowane na portalu internetowym Archidiecezji Warszawskiej.

II. WIELKI TYDZIEŃ I ŚWIĘTE TRIDUUM PASCHALNE 

1. Niedziela Palmowa.  Pamiątkę wjazdu Chrystusa do Jerozolimy należy odprawić według trzeciej formy (wejście zwykłe). Wszystkie obrzędy mają się odbyć wewnątrz budynku
2. Wielki Czwartek. Msza św. Krzyżma będzie odprawiona w Archikatedrze Warszawskiej o godz. 10:00 bez udziału ludu i duchowieństwa. Zapewnimy transmisję on-line, dzięki której będzie można się łączyć duchowo ze wspólnotą prezbiterium Kościoła warszawskiego. Odnowienie przyrzeczeń kapłańskich odbędzie się po ustaniu pandemii
3. Triduum Paschalne. Msza św. Wieczerzy Pańskiej
   1. Msze św. odbywają się w katedrze, w kościołach parafialnych, w kościołach rektorskich. Wspólnoty zakonne mogą celebrować misteria w swoich kaplicach – publicznych i prywatnych – ale bez udziału osób z zewnątrz.
   2. Obmycie nóg należy pominąć.
   3. Należy pominąć procesję do ciemnicy na zakończenie uroczystości. Najświętszy Sakrament pozostawiamy w tabernakulum.
   4. Z powodu stanu pandemii Stolica Apostolska zezwala kapłanom w tym dniu na odprawienie Mszy św. bez udziału ludu.
4. Triduum Paschalne. Liturgia Męki Pańskiej w Wielki Piątek 
   1. Nabożeństwo odbywa się bez udziału ludu.
   2. W modlitwie powszechnej należy uwzględnić dodatkową intencję >Załącznik do niniejszych wytycznych
   3. Podczas Adoracji Krzyża pocałunek należy zastąpić przyklęknięciem.
   4. Według uznania proboszcza bądź rektora kościoła można przygotować skromny grób z miejscem na wystawienie Najświętszego Sakramentu do indywidualnej adoracji, ale bez procesyjnego przeniesienia Najświętszego Sakramentu.

5. Triduum Paschalne. Wielka Sobota. Z powodu przepisów administracyjnych, nie jest możliwa tradycyjna forma błogosławieństwa pokarmów w Wielką Sobotę. Rekomendujemy wiernym błogosławienie pokarmów w ramach liturgii domowej, podczas śniadania wielkanocnego, którego może dokonać ojciec, matka bądź inny członek rodziny, według załączonego do niniejszych wytycznych formularza.

6. Triduum Paschalne. Wigilia Paschalna: 

1. 1. zgodnie z wytycznymi Stolicy Apostolskiej może być sprawowana wyłącznie w kościołach katedralnych i parafialnych. Metropolita warszawski dopuszcza  sprawowanie tej liturgii także w kaplicach prywatnych i publicznych z zachowaniem obowiązujących przepisów
   2. Liturgia musi być sprawowana wewnątrz budynku
   3. W ramach Liturgii Światła – zamiast przygotowania i poświęcenia ogniska należy tylko zapalić paschał i wykonać Exultet
   4. Liturgia chrzcielna musi być ograniczona tylko do poświęcenia wody i odnowienia przyrzeczeń chrzcielnych. Nie udziela się sakramentu chrztu św.. Pomija się też aspersję.
   5. Na zakończenie Liturgii nie ma procesji rezurekcyjnej.

7. Niedziela Zmartwychwstania. Należy zrezygnować z procesji rezurekcyjnej w poranek Wielkanocny

8. Ze względu na szczególne okoliczności w czasie Triduum Paschalnego można udzielać wszystkim, a nie tylko chorym, Komunii świętej zawsze, gdy o to poproszą.

III. SAKRAMENT POKUTY 

1. Przypominamy, że przykazanie kościelne zobowiązuje wiernych do przystąpienia do Komunii św. w czasie wielkanocnym. Trwa on do Niedzieli Zesłania Ducha Świętego.
2. Każda parafia i duszpasterstwo powinny stworzyć bezpieczne warunki spowiedzi indywidualnej (poza konfesjonałem), najlepiej w przestronnym pomieszczeniu, w odpowiednio dużej odległości między księdzem a penitentem, dbając z najwyższą starannością o sekret spowiedzi świętej, jak i zapewniając wszelkie zasady higieny (łącznie z możliwością użycia maseczek higienicznych).
3. W wyjątkowych wypadkach Stolica Apostolska zezwala na udzielenie absolucji generalnej. Są to:
   1. bezpośrednie niebezpieczeństwo śmierci,
   2. brak czasu, by wyspowiadać penitentów w spowiedzi indywidualnej
   3. oraz nadzwyczajna, poważna konieczność.

Ten trzeci przypadek występuje w miejscach szczególnie dotkniętych koronawirusem. Dotyczy to zwłaszcza szpitali, w których znajdują się pacjenci zarażeni koronawirusem, będący w niebezpieczeństwie śmierci, jak i innych miejsc według roztropności duszpasterza.

Absolucji generalnej należy udzielić, stosując adekwatne środki i przestrzegając zaleceń sanitarnych, na przykład stojąc w drzwiach szpitala, z użyciem urządzeń wzmacniających głos tak, by osoby chcące przyjąć rozgrzeszenie zdołały usłyszeć głos kapłana. Należy jedynie przypominać wiernym, by – po ustaniu niebezpieczeństwa śmierci i gdy będzie to możliwe – każda z tych osób przystąpiła do sakramentalnej spowiedzi.

Kiedy wystąpi druga okoliczność – niemożność wyspowiadania indywidualnego penitentów w czasie, jaki mamy do dyspozycji, można także – po przygotowaniu wiernych do wzbudzenia żalu za grzechy i postanowieniu poprawy – ufając w miłosierdzie Boże –  udzielić absolucji generalnej. W tym przypadku obowiązuje także limit pięciu osób. Po ustaniu epidemii osoby, którym udzielono absolucji generalnej zobowiązane są wyznać grzechy ciężkie w spowiedzi indywidualnej.

4. Jest wiele osób, które pozostając w rygorze kwarantanny bądź nie opuszczając swoich miejsc przebywania z obawy przed zakażeniem, a więc nie mogąc przystąpić do sakramentu spowiedzi, cierpi z powodu braku możliwości życia w łasce uświęcającej. Należy im przypomnieć – co uczyniła też Stolica Apostolska – że w przypadku, gdy ktokolwiek znajduje się w bolesnej niemożności przyjęcia rozgrzeszenia sakramentalnego, akt żalu doskonałego skutkuje przebaczeniem grzechów, również śmiertelnych. Akt żalu doskonałego, który pochodzi z miłości Boga kochającego ponad wszystko, należy wyrazić poprzez szczerą prośbę o przebaczenie w sposób, w jaki penitent w danej chwili potrafi. Jak tylko to będzie możliwe, każdy wierny powinien wyznać grzechy w spowiedzi sakramentalnej przed kapłanem

IV ODPUST ZUPEŁNY

Papież Franciszek udzielił odpustu zupełnego na czas pandemii koronawirusa COVID-19. Dotyczy on trzech grup wiernych:

1. zarażonych koronawirusem pozostających w szpitalach bądź kwarantannie domowej
2. pracowników służb medycznych oraz osób opiekujących się tymi chorymi

Warunkiem dostąpienia odpustu zupełnego dla tych osób jest:

• brak przywiązania do jakiegokolwiek grzechu
• łączność duchowa poprzez transmisję z Mszą św. bądź Liturgią Godzin, modlitwa Różańca, Droga Krzyżowa, Koronka do Miłosierdzia, Akatyst albo przynajmniej pobożne odmówienie modlitwy Ojcze Nasz, Wierzę i modlitwy do Maryi
• ofiarowanie tego doświadczenia w duchu wiary w Boga i miłości wobec bliźnich

3. Trzecią grupą objętą odpustem specjalnym są wszyscy wierni modlący się się o ustanie pandemii i życie wieczne dla jej ofiar (poprzez: adorację Najświętszego Sakramentu – przynajmniej pół godziny, lekturę Pisma Świętego – przynajmniej pół godziny, Różaniec, Koronkę do Miłosierdzia Akatyst, nabożeństwo Drogi Krzyżowej czy inne nabożeństwa).

Decyzją Ojca Świętego Franciszka, do otrzymania odpustu zupełnego wystarczy samo pragnienie spełnienia zwykłych warunków odpustu (spowiedź, Komunia św., modlitwa w intencjach Ojca Świętego), jak tylko będzie to możliwe.

kard. Kazimierz Nycz

Arcybiskup Metropolita Warszawski